Η γιορτή της μητέρας είναι μια γιορτή προς τιμήν της μητέρας και της μητρότητας, που γιορτάζεται διεθνώς. Στην Ελλάδα και στις περισσότερες χώρες, γιορτάζεται την δεύτερη Κυριακή του Μαΐου.
Η γιορτή καθιερώθηκε τον 20ό αιώνα και προέρχεται από το αγγλικό και το αμερικανικό κίνημα των γυναικών. Η Αμερικανίδα ακτιβίστρια Ann Reeves Jarvis διοργάνωσε για πρώτη φορά το 1865 ένα κίνημα με το όνομα Mothers Friendships Day, το οποίο περιελάμβανε συναντήσεις με το όνομα Mothers Day Meetings, κατά τις οποίες οι μητέρες αντάλλασσαν απόψεις και εμπειρίες.
Παράλληλα, το 1870 η Julia Ward Howe, σουφραζέτα και δυναμική ακτιβίστρια, ξεκίνησε ένα κίνημα να καθιερωθεί η 2 Ιουνίου, ως ημέρα εορτασμού της Mother’s Peace Day, στα πλαίσια των προσπαθειών της να ενώσει τις μητέρες της εποχής, για την παγκόσμια ειρήνη. Αυτά ήταν μόνο η αρχή.
Η ιστορία του εορτασμού όπως τον γνωρίζουμε σήμερα, ξεκινάει δυναμικά το 1905 στην Αμερική, την χρονιά που η Anna Jarvis, κόρη της Ann Reeves Jarvis, έχασε την μητέρα της. Η Άννα ξεκίνησε τότε μια εκστρατεία, να αναγνωριστεί η γιορτή της μητέρας, σαν επίσημη γιορτή του κράτους, θέλοντας να τιμήσει την μητέρα της. Η Ann Reeves Jarvis, ήταν μια ειρηνοποιός ακτιβίστρια, που προσέφερε εθελοντικά της υπηρεσίες της στην νοσηλεία στρατιωτών κάθε παράταξης, κατά την διάρκεια του Αμερικανικού εμφυλίου πολέμου. Η Άννα θέλησε να τιμήσει με τον τρόπο αυτό την μητέρα της και το έργο της, αλλά πολύ σύντομα επέκτεινε την ιδέα του εορτασμού, να συμπεριλάβει όλες τις μητέρες του κόσμου, πιστεύοντας, ότι μια μητέρα είναι το πρόσωπο που έχει κάνει τα περισσότερα πράγματα για τα παιδιά της, από οποιονδήποτε στον κόσμο.
Ενώ αρχικά το Κογκρέσο απέρριψε το αίτημα της Jarvis, τελικά με την επιμονή και τις προσπάθειες της Άννας και ενώ μία - μία οι πολιτείες άρχισαν να γιορτάζουν την ημέρα αυτή τοπικά, η Άννα κατάφερε το 1914 να υπογραφεί ένα διάταγμα, από τον τότε πρόεδρο της Αμερικής Γούντροου Γουίλσον (Woodrow Wilson), με το οποίο καθιερώθηκε η γιορτή της μητέρας, κατά την δεύτερη Κυριακή του Μαΐου, ως επίσημος εορτασμός του κράτους.
Αν και η Άννα πέτυχε τον σκοπό της, πολύ σύντομα στράφηκε κατά του εορτασμού, θεωρώντας ότι έγινε αντικείμενο εμπορευματοποίησης. Με τις διάφορες εταιρείες να τυπώνουν κάρτες για την γιορτή και να διαθέτουν δώρα για τις μητέρες, η Άννα βρέθηκε πολλές φορές αντιμέτωπη με την κοινή γνώμη. Η Άννα θεωρούσε ότι η γιορτή ήταν μια ευκαιρία έκφρασης της αγάπης και της ευγνωμοσύνης προς την μητέρα και ότι είχε καθαρά συναισθηματικό χαρακτήρα και όχι εμπορικό. Οργάνωσε τότε πολλά μποϋκοτάζ και διαμαρτυρίες και δεν ήταν λίγες οι φορές που αντέδρασε δυναμικά, με αποτέλεσμα αρκετές από αυτές να συλληφθεί κιόλας.
Τελικώς, προς το τέλος της ζωής της, ήδη από το 1940, οκτώ χρόνια πριν πεθάνει, αηδιασμένη από την τροπή που πήρε το όλο ζήτημα, με την εμπορευματικοποίηση της γιορτής, είχε αποκηρύξει ολοκληρωτικά τον εορτασμό και μάλιστα φημολογείται, ότι ανεπίσημα προσέγγιζε μέλη του Κογκρέσου, να αφαιρέσουν την γιορτή, από το επίσημο εορτολόγιο του κράτους. Εντυπωσιακό είναι πάντως ότι η Άννα, παρά τις προσπάθειες που κατέβαλε για την καθιέρωση της γιορτής, η ίδια παρέμεινε σε όλη της την ζωή ανύπαντρη και άτεκνη.
Σήμερα η ημέρα της Μητέρας γιορτάζεται σχεδόν σε όλο τον κόσμο, αν και σε διαφορετικές ημερομηνίες και με διαφορετικές παραδόσεις σε κάποιες περιπτώσεις. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, η γιορτή της Μητέρας γιορτάζεται Μάρτιο και Μάιο, αλλά υπάρχουν και οι εξαιρέσεις. Στην Αργεντινή γιορτάζεται την τρίτη Κυριακή του Οκτωβρίου, στην Νορβηγία γιορτάζεται τον Φεβρουάριο, στο Λουξεμβούργο τον Ιούνιο και στο νότιο Σουδάν τον Ιούλιο.
Επίσης διαφορετικοί είναι οι λόγοι, αλλά και οι παραδόσεις, στις διάφορες χώρες του κόσμου. Στην Κορέα γιορτάζεται η Μέρα των Γονέων. Στην Αλβανία έχει συνδεθεί με ένα τραγικό γεγονός, όπου εργάτριες μια κλωστοϋφαντουργίας απεργούσαν, κλεισμένες μέσα σε ένα εργοστάσιο, όταν ξέσπασε μια φωτιά, με αποτέλεσμα να καούν ζωντανές 129 μητέρες. Στην Αρμενία γιορτάζεται ως ημέρα Μητρότητας και Ομορφιάς.
Στην Βολιβία γιορτάζεται ως ημέρα μνήμης για τις γυναίκες που σφαγιάστηκαν από τους Ισπανούς στην μάχη της Κορονίλλα, κατά τον αγώνα των Βολιβιανών για ανεξαρτησία, από την Ισπανική κυριαρχία. Στην Γαλλία και στην Γερμανία ο εορτασμός χρησιμοποιήθηκε για να ενθαρρύνει τις γυναίκες να κάνουν περισσότερα παιδιά, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπισθεί η υπογεννητικότητα, προβάλλοντας τις αξίες της μητρότητας. Τέλος, σε πολλά κομουνιστικά κράτη, η μέρα γιορτάζεται συνδυαστικά με την Ημέρα της Γυναίκας, στις 8 Μαρτίου.
Στην Ελλάδα η γιορτή της μητέρας συνδέθηκε αρχικά με την γιορτή της Υπαπαντής που γιορτάζεται στις 2 Φεβρουαρίου, όπου η ορθόδοξη εκκλησία γιορτάζει την Παναγία με τον Ιωσήφ που πηγαίνουν τον 40 ημερών Ιησού στο Ναό για ευλογία, για να "σαραντίσει", όπως λέμε σήμερα. Ο παράλληλος εορτασμός της μητέρας ξεκίνησε το 1929 με προφανή τον συμβολισμό. Όμως κατά την δεκαετία του 1960, ο εορτασμός ατόνησε και ενισχύθηκε η δυτικόφερτη συνήθεια εορτασμού της 2ης Κυριακής του Μαΐου. Η εκκλησία όμως επιμένει στην παλαιά ημέρα εορτασμού και διοργανώνει σχετικές εκδηλώσεις.
ΠΗΓΕΣ
Mother's Day
Ημέρα της μητέρας
HISTORY OF MOTHER’S DAY
Σύντομο Ιστορικό
Οι πρώτες αναφορές για Γιορτή της Μητέρας και της μητρότητας έρχονται από την αρχαία Ελλάδα. Η μητέρα Γη, η Γαία, σύζυγος του Ουρανού είναι η προσωποποίηση της φύσης, που γεννά όλο τον κόσμο και λατρεύεται σαν η υπέρτατη θεότητα. Η λατρεία περνά στη συνέχεια στην κόρη της, Ρέα, σύζυγο και αδερφή του Κρόνου. Η Ρέα λατρεύεται σαν η "Μητέρα των Θεών", καθώς φαίνεται να είναι η πρώτη, που γέννησε με τοκετό και ανάθρεψε τα παιδιά της με μητρικό γάλα. Οι αρχαίοι Έλληνες απέδιδαν τιμές στη Ρέα κάθε άνοιξη, καθώς ήταν παράλληλα και θεά της γης και της γονιμότητας.Η γιορτή καθιερώθηκε τον 20ό αιώνα και προέρχεται από το αγγλικό και το αμερικανικό κίνημα των γυναικών. Η Αμερικανίδα ακτιβίστρια Ann Reeves Jarvis διοργάνωσε για πρώτη φορά το 1865 ένα κίνημα με το όνομα Mothers Friendships Day, το οποίο περιελάμβανε συναντήσεις με το όνομα Mothers Day Meetings, κατά τις οποίες οι μητέρες αντάλλασσαν απόψεις και εμπειρίες.
Παράλληλα, το 1870 η Julia Ward Howe, σουφραζέτα και δυναμική ακτιβίστρια, ξεκίνησε ένα κίνημα να καθιερωθεί η 2 Ιουνίου, ως ημέρα εορτασμού της Mother’s Peace Day, στα πλαίσια των προσπαθειών της να ενώσει τις μητέρες της εποχής, για την παγκόσμια ειρήνη. Αυτά ήταν μόνο η αρχή.
Anna Jarvis
Ενώ αρχικά το Κογκρέσο απέρριψε το αίτημα της Jarvis, τελικά με την επιμονή και τις προσπάθειες της Άννας και ενώ μία - μία οι πολιτείες άρχισαν να γιορτάζουν την ημέρα αυτή τοπικά, η Άννα κατάφερε το 1914 να υπογραφεί ένα διάταγμα, από τον τότε πρόεδρο της Αμερικής Γούντροου Γουίλσον (Woodrow Wilson), με το οποίο καθιερώθηκε η γιορτή της μητέρας, κατά την δεύτερη Κυριακή του Μαΐου, ως επίσημος εορτασμός του κράτους.
Τελικώς, προς το τέλος της ζωής της, ήδη από το 1940, οκτώ χρόνια πριν πεθάνει, αηδιασμένη από την τροπή που πήρε το όλο ζήτημα, με την εμπορευματικοποίηση της γιορτής, είχε αποκηρύξει ολοκληρωτικά τον εορτασμό και μάλιστα φημολογείται, ότι ανεπίσημα προσέγγιζε μέλη του Κογκρέσου, να αφαιρέσουν την γιορτή, από το επίσημο εορτολόγιο του κράτους. Εντυπωσιακό είναι πάντως ότι η Άννα, παρά τις προσπάθειες που κατέβαλε για την καθιέρωση της γιορτής, η ίδια παρέμεινε σε όλη της την ζωή ανύπαντρη και άτεκνη.
Η Γιορτή της Μητέρας στον Σύγχρονο Κόσμο
Επίσης διαφορετικοί είναι οι λόγοι, αλλά και οι παραδόσεις, στις διάφορες χώρες του κόσμου. Στην Κορέα γιορτάζεται η Μέρα των Γονέων. Στην Αλβανία έχει συνδεθεί με ένα τραγικό γεγονός, όπου εργάτριες μια κλωστοϋφαντουργίας απεργούσαν, κλεισμένες μέσα σε ένα εργοστάσιο, όταν ξέσπασε μια φωτιά, με αποτέλεσμα να καούν ζωντανές 129 μητέρες. Στην Αρμενία γιορτάζεται ως ημέρα Μητρότητας και Ομορφιάς.
Στην Βολιβία γιορτάζεται ως ημέρα μνήμης για τις γυναίκες που σφαγιάστηκαν από τους Ισπανούς στην μάχη της Κορονίλλα, κατά τον αγώνα των Βολιβιανών για ανεξαρτησία, από την Ισπανική κυριαρχία. Στην Γαλλία και στην Γερμανία ο εορτασμός χρησιμοποιήθηκε για να ενθαρρύνει τις γυναίκες να κάνουν περισσότερα παιδιά, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπισθεί η υπογεννητικότητα, προβάλλοντας τις αξίες της μητρότητας. Τέλος, σε πολλά κομουνιστικά κράτη, η μέρα γιορτάζεται συνδυαστικά με την Ημέρα της Γυναίκας, στις 8 Μαρτίου.
Στην Ελλάδα η γιορτή της μητέρας συνδέθηκε αρχικά με την γιορτή της Υπαπαντής που γιορτάζεται στις 2 Φεβρουαρίου, όπου η ορθόδοξη εκκλησία γιορτάζει την Παναγία με τον Ιωσήφ που πηγαίνουν τον 40 ημερών Ιησού στο Ναό για ευλογία, για να "σαραντίσει", όπως λέμε σήμερα. Ο παράλληλος εορτασμός της μητέρας ξεκίνησε το 1929 με προφανή τον συμβολισμό. Όμως κατά την δεκαετία του 1960, ο εορτασμός ατόνησε και ενισχύθηκε η δυτικόφερτη συνήθεια εορτασμού της 2ης Κυριακής του Μαΐου. Η εκκλησία όμως επιμένει στην παλαιά ημέρα εορτασμού και διοργανώνει σχετικές εκδηλώσεις.
ΠΗΓΕΣ
Mother's Day
Ημέρα της μητέρας
HISTORY OF MOTHER’S DAY
